رنگ چهارشنبه سوری
چهارشنبه سوری یک جشن باستانی مخصوص ایرانیان است که هر ساله در شب چهارشنبه آخر سال برگزار می‌شود. در این شب، آیین‌ها و مراسم‌های مختلفی توسط ایرانیان صورت می‌گیرد که مهم‌ترین آن، برپایی آتش و خواندن شعر «زردی من از تو، سرخی تو از من» است. هدف از خواندن این شعر این است که سایه بیماریها از روی افراد برداشته شود تا بتوانند جشن سال نو را با سلامتی و بهروزی آغاز کنند.
یکی از موضوعات مهم چهارشنبه سوری، موتیف‌های رنگی به کار رفته در آن است. در این مقاله قصد داریم تا پیرامون موضوع «رنگ چهارشنبه سوری»، به موضوعاتی مانند چهارشنبه سوری چیست، تاریخچه چهارشنبه سوری، داستان چهارشنبه سوری، آداب و رسوم چهارشنبه سوری، رنگ چهارشنبه سوری، ست کردن رنگ لباس در چهارشنبه سوری و چهارشنبه سوری ۱۴۰۱ بپردازیم. برای خواندن ادامه مطلب، مجله مینیاتور را دنبال کنید.
چهارشنبه سوری چیست
چهارشنبه سوری یک مراسم آیینی است که هرساله پیش از آغاز جشن نوروز برگزار می‌شود. عبارت چهارشنبه سوری در لغت به معنای چهارشنبه سرخ یا مهمانی چهارشنبه است که به واسطه برپایی آتش، می‌توان زمینه را برای پاک کردن کینه، نفرت، بیماریها و کسالت‌های روزمره را در این شب آیینی به وجود آورد.
تاریخچه چهارشنبه سوری
تاریخ برگزاری جشن چهارشنبه سوری به بیش از چند هزار سال پیش برمی‌گردد؛ زمانی که ایرانیان تصمیم گرفتند پیش از آغاز سال نو با نام نوروز، مراسمی را در شب چهارشنبه آخر سال برگزار کنند. هدف از برگزاری این مراسم، رفع کامل شر، بلاهای طبیعی و رسیدن به آرزوها در سال جدید بود.
آنچنان که تاریخ چهارشنبه سوری نشان می‌دهد، این جشن به عنوان یک جشن بهاری شناخته می‌شد که مهم‌ترین اتفاق آن، برپایی آتش توسط مردم بود. مردم برای برپایی آتش به دشت و بیابان می‌رفتند و با جمع کردن هیزم، یک خط آتش را شعله‌ور می‌کردند. پس از برپایی آتش، ایرانیان با خواندن شعر «زردی من از تو، سرخی تو از من»، از روی آتش عبور می‌کردند تا علاوه بر آتش زدن بیماریها به صورت نمادین، سلامتی را در سال جدید طلب کنند.
این رسم دیرینه که تاریخچه آن به اقوام ابتدای آریایی برمی‌گردد، عموما با عنوان جشن چهارشنبه سوری، مهمانی چهارشنبه آخر سال یا چهارشنبه سرخ شناخته می‌شد. وقتی به تاریخ ایران نگاه می‌کنیم، متوجه برگزاری مراسم سور (مهمانی) به صورت ماهانه می‌شویم. در واقع، ایرانیان برای ورود به ماه جدید، مراسم سور را برپا می‌کردند تا به نوعی برای خود و دیگران، هفته‌ای شاد و پر از سلامتی و موفقیت آرزو کنند. با این حال به مرور، مراسم سور منحصر به چهارشنبه آخر سال شد و ایرانیان از گذشته‌های دور تا به امروز، به برپایی این جشن دیرینه مشغول بوده‌اند.
داستان چهارشنبه سوری
روایت‌های زیادی از درباره جشن چهارشنبه سوری صحبت کرده‌اند اما مهم‌ترین روایت در این زمینه، داستانی از شاهنامه حکیم ابوالقاسم فرودسی است. در این کتاب به ویژه در داستان سیاوش فرزند کاووس شاه به جشن چهارشنبه سوری اشاره شده است که نشان از اهمیت ایرانیان به برگزاری مستمر آن می‌دهد. شاهنامه فردوسی اشاره می‌کند که ایرانیان با برگزاری آیینهای شب چهارشنبه سوری، به دنبال رها کردن رنج و درد و دفن کردن بیماری پیش از سال نو بودند.
به نقل از شاهنامه فردوسی، مراسم چهارشنبه سوری ایرانیان در ایام گذشته به گونه‌ای بود که وقتی آتش را برپا می‌کردند، شعله آتش تا صبح روشن می‌ماند. در واقع خاصیت مهم چهارشنبه سوری در برپایی آتش از بعدازظهر تا طلوع صبح روز بعد است که نشان از اهمیت این جشن نزد ایرانیان می‌دهد.
آداب و رسوم چهارشنبه سوری
۱- بوته افروزی
بوته افروزی نوعی مراسم مشهور در شب چهارشنبه سوری است که ایرانیان بوته‌ها و خارهای مختلفی را جمع کرده و در سه تا هفت نقطه قرار می‌دهند. وقتی غروب خورشید شد، همه اهل خانه با همدیگر، بوته‌ها را آتش می‌زنند و از روی آن می‌پرند و جمله «زردی من از تو، سرخی تو از من» را تکرار می‌کنند.
۲- برپایی آتش
- ایرانیان درگذشته با جمع کردن هیزم به دشت و بیابان می‌رفتند و اقدام به برپایی آتش می‌کردند. اما امروزه برپایی آتش به خیابان و حیاط خانه محدود شده است
- در این شب با پریدن از روی آتش، شعر «زردی من از تو، سرخی تو از من» خوانده می‌شود.
- معمولا ۷ بار از روی آتش پرش می‌کنند.
- زمان برپایی آتش از بعدازظهر تا طلوع صبح است.
- وجود آتش در شب چهارشنبه سوری، نشان دهنده پاکی و پیروزی خیر بر شر است.
- رنگ آتش به رنگ نارنجی است و بسیاری معتقدند مهم‌ترین رنگ چهارشنبه سوری، نارنجی است. نارنجی رنگ گرم و عاشقانه‌ای است که ورود انسان به دوره موفقیت را نشان می‌دهد.
۳- مراسم کوزه شکنی
- مراسم کوزه‌شکنی پس از برپایی آتش صورت می‌گیرد. درون یک کوزه سفالی مقداری ذغال باقی مانده از آتش به همراه نمک و یک سکه می‌ریزند. پس از آن کوزه را دور سر افراد می‌چرخانند و نفر آخر، کوزه را از روی بلندی به زمین می‌اندازند. هدف از گذاشتن نمک رفع بلا و چشم زخم است و هدف از سکه، تنگدستی و زغال، سیاه بخشی را نشان می‌دهد. با شکستن کوزه، باور بر این است که با شکستن کوزه، بلایا دور شده و روز شادی فرا می‌رسد
۴- فال گوش نشینی
یکی از رسم‌های مهم چهارشنبه سوری، فال گوش ایستادن است. منظور از فال گوش ایستادن همان گوش کردن به حرف‌های دیگران به صورت مخفیانه است که شما باید در این شب انجام دهید. با این حال فال گوش ایستادن کار خوب و پسندیده‌ای نیست اما در ایام قدیم رسم بوده که آدم‌ها برای اینکه بدانند در آینده چه اتفاقی برای آن‌ها رخ می‌دهد، به حرف‌های رهگذران گوش می‌کردند.
۵- مراسم قاشق زنی
یکی دیگر از آیینهای شب چهارشنبه سوری، آیین قاشق‌زنی است. در این آیین، زنان و دختران برای رسیدن به آرزوهای خود، به وسیله یک قاشق بر روی کاسه‌ای مسی می‌کوبیدند و در کنار ۷ خانه می‌ایستادند و بر کاسه می‌زدند. آن‌ها جلوی در هر خانه می‌ایستادند تا صاحب خانه به آن‌ها هدیه‌ای بدهد.
۶- آش چهارشنبه سوری
برای برآورده شدن آرزوها در شب چهارشنبه سوری، بسیاری از خانواده‌های آش نذری درست کرده و در بین فقرا، دوستان و آشنایان تقسیم می‌کنند.
۷- آجیل چهارشنبه سوری
یکی دیگر از آیینهای شب چهارشنبه سوری که با هدف برآورده شدن آرزوها انجام می‌شود، آجیل چهارشنبه سوری است. به مراسم آجیل چهارشنبه سوری، آجیل هفت مغز هم گفته می‌شود. بسیاری از خانواده‌ها با تهیه آجیل، آن را به عنوان نذری در میان دوستان و آشنایان پخش می‌کردند. آن‌ها پیش از پخش کردن، آجیل را پاک می‌کردند و به هنگام پاک کردن آجیل، قصه خارکن را روایت می‌کردند.
۸- شال اندازی
آیین شال‌اندازی، یکی دیگر از مراسم‌های شب چهارشنبه سوری است که توسط خانواده‌ها انجام می‌شود. در مراسم شال‌اندازی، چندین شال رنگین از جنس ابریشم و حریر به هم گره می‌زنند و از لوله دودکش خانه عبور می‌دهند. پس از آن چندین سرفه می‌کنند تا اهالی خانه را از وجود خود باخبر سازند. اهالی خانه نیز یک هدیه یا فال را به شال گره می‌زند. درنهایت نیز شال از لوله دودکش بیرون کشیده می‌شود. این مراسم نشان‌دهنده افزایش رزق و روزی در سال جدید است. برخی از هدایای اهالی خانه عبارتند از:
- نان: نشانه شیرین کامی و شادمانی است.
- انار: نشانه زیاد شدن فرزند در آینده است.
- گردو: نشان‌دهنده طول عمر است.
- بادام و فندق: نشان‌دهنده استقامت و بردباری در برابر سختی‌های زندگی است.
- کشمش: نشان‌دهنده سال پر باران و پر آب است.
- سکه: نشان‌دهنده خوشبختی در سال جدید است.
رنگ چهارشنبه سوری
رنگ‌های مختلفی در شب چهارشنبه سوری وجود دارد که بر اساس وسایل و خوراکی‌های مورد استفاده در آیین‌ها تعیین می‌شود. برخی رنگ‌های شب چهارشنبه سوری عبارتند از:
- نارنجی: رنگ آتش
- قرمز: رنگ انار
- قهوه‌ای: رنگ آجیل (گردو و فندق)
- شرابی: رنگ کشمش
- کرم: رنگ نان
- مسی: رنگ کاسه مسی
- مشکی: رنگ زغال
- زرد: رنگ سکه
- سفید: رنگ نمک
- سفالی: رنگ کوزه
- هفت رنگ (رنگین کمانی): رنگ شال
ست کردن رنگ لباس در چهارشنبه سوری
با توجه به اینکه شب چهارشنبه سوری به عنوان مراسم پایان فصل زمستان و آغاز فصل تابستان درنظر گرفته می‌شود، بنابراین بهترین رنگ‌های برای ست کردن لباس در این شب، رنگ‌های بهاری است. در ادامه به معرفی رنگ‌های بهاری لباس مناسب شب چهارشنبه سوری می‌پردازیم.
۱- ست رنگ سبز مخصوص شب چهارشنبه سوری
- معرف رنگ طبیعت و آغاز فصل شکوفه زدن گل‌ها است.
- رنگ سبز یک رنگ شاد است که به زندگی شما شادابی می‌دهد.
- شما می‌توانید از انواع رنگ سبز شامل سبز زیتونی، سبز نعنایی و … برای شب چهارشنبه سوری استفاده کنید.
- بهترین انتخاب از میان خانواده رنگ سبز، موتیف‌های روشن آن است.
- رنگ سبز را با رنگ‌هایی مانند رنگ زرد، قرمز و سرمه‌ای تیره ست کنید.
۲- ست رنگ آبی مخصوص شب چهارشنبه سوری
- از رنگ آبی آسمانی و کبریتی استفاده کنید.
- رنگ آبی یک رنگ آرامش‌بخش است.
- برای ست کردن رنگ آبی، از رنگ‌های گرم استفاده کنید.
- ست کردن رنگ آبی با رنگ قرمز و صورتی مناسب است.
۳- ست رنگ صورتی مخصوص شب چهارشنبه سوری
- صورتی یک رنگ عاشقانه است.
- با انتخاب رنگ صورتی، شادابی و زیبایی را برای خود به ارمغان بیاورید.
- رنگ صورتی با رنگ خاکستری، سفید و آبی ست می‌شود.
۴- ست رنگ زرد مخصوص شب چهارشنبه سوری
- رنگ زرد یک رنگ جوان و پرنشاطی است.
- رنگ زرد همان رنگ خورشید است که انرژی زندگی را تامین می‌کند.
- رنگ زرد با رنگ‌های خنثی ست می‌شود.
- ست رنگ زرد با رنگ سبز و آبی مناسب است.
۵- ست رنگ سفید مخصوص شب چهارشنبه سوری
- سفید رنگ پاکی و معصومیت است.
- این رنگ با انواع رنگ‌های گرم و سرد ست می‌شود.
چهارشنبه سوری ۱۴۰۱
شب چهارشنبه سوری در سال ۱۴۰۱، در روز سه شنبه ۲۳ اسفند ماه ۱۴۰۱ برگزار می‌شود. شما می‌توانید با انتخاب رنگ‌های مناسب شب چهارشنبه سوری، شب به یاد ماندنی را برای خود و خانواده فراهم کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله تلاش کردیم تا درباره موضوع «رنگ چهارشنبه سوری» صحبت کنیم. مراسم چهارشنبه سوری، یکی از آیینهای باستانی ایرانیان است که در شب چهارشنبه آخر سال برگزار می‌شود. در مراسم چهارشنبه سوری، مراسمات مختلفی برگزار می‌شود که در مقاله بالا به آن اشاره کردیم. با این حال رنگ‌های مناسب شب چهارشنبه سوری شامل رنگ نارنجی، سفید، قرمز، قهوه‌ای شرابی، مسی، کرم، زرد، سفید، سفالی و هفت رنگ می‌شود.
سوالات متداول
رنگ شب چهارشنبه سوری کدام است؟
با توجه به اینکه مراسم چهارشنبه سوری برپایه آتش برگزار می‌شود، رنگ چهارشنبه سوری هم نارنجی است.
رنگ قرمز، مسی و زرد در شب چهارشنبه سوری نشانه چیست؟
قرمز رنگ انار است. مسی رنگ کاسه مسی مورد استفاده در مراسم قاشق زنی است و زرد نیز به عنوان رنگ سکه در شب چهارشنبه سوری درنظر گرفته می‌شود.
بهترین رنگ برای پوشیدن لباس در شب چهارشنبه سوری کدام است؟
برای پوشیدن لباس در شب چهارنشبه سوری، از رنگ‌های بهاری استفاده کنید.
رنگ سبز بهاری در شب چهارشنبه سوری، با چه رنگ‌هایی ست می‌شود؟
رنگ سبز را با رنگ‌هایی مانند رنگ زرد، قرمز و سرمه‌ای تیره ست می‌شود.
رنگ زرد در شب چهارشنبه سوری، با چه رنگ‌هایی ست می‌شود؟
رنگ زرد با رنگ سبز و آبی ست می‌شود.