شب یلدا؛ رنگ‌ها و نمادهای آن
چرا رنگ شب یلدا قرمز است؟ آیا استفاده از موسیقی، رقص و شعله‌ور کردن آتش در شب یلدا پیام خاصی دارد؟ اگر به دنبال پاسخ این سوالات هستید، حتما مقاله پیش رو را تا پایان بخوانید. شب یلدا، یکی از آیین‌های مهم در فرهنگ ایرانی است که تاثیر آن را می‌توان به وضوح در فرهنگ‌های شرقی و غربی مشاهده کرد. در این مقاله قصد داریم تا به شب یلدا؛ رنگ‌ها و نمادهای آن بپردازیم.
شب یلدا به زبان ساده
- شب یلدا در فرهنگ ایرانیان به عنوان شب چله شناخته می‌شود.
- یکی از مهم‌ترین جشن‌هایی ایرانی است که در روز پایانی فصل پاییز برگزار می‌شود.
- از نظر ایرانیان، شب یلدا به عنوان طولانی‌ترین شب سال شناخته می‌شود.
- نماد پایان پاییز و آغاز فصل زمستان است.
- این روز همزمان با غروب خورشید به تاریخ ۳۰ آذرماه آغاز و تا طلوع خورشید روز اول دی ماه ادامه پیدا می‌کند.
- تاریخچه برگزاری شب یلدا به سال ۵۰۲ پ م برمی‌گردد که به دستور داریوش اول (از پادشاهان هخامنشی) انجام گرفت. از آن تاریخ به بعد، شب یلدا در تقویم ایرانیان به ثبت رسید.
- ادیبان بزرگ ایرانی، از این شب بزرگ به عنوان تولد خورشید یاد کرده‌اند.
- رسم ایرانیان در شب یلدا شامل خوردن غذا، آجیل و شکلات و انواع میوه‌ها به ویژه انار و هندوانه است.
- مهم‌ترین آیین در شب یلدا، شاهنامه‌خوانی و حافظ‌خوانی (فال حافظ) است.
- مردم ایران در گذشته یکی از اقوام صلح‌طلب بودند که همواره بدون کم‌ترین مشکل، در صلح و آرامش زندگی می‌کردند. جشن شب یلدا نماد اتحاد، صلح، دوستی و تحکیم روابط بین خانواده، دوستان، آشنایان و کل مردم سرزمین ایران بوده است.
- ایرانیان باستان به ویژه در فرهنگ اوستایی، آغاز تقویم سالانه را در ابتدای فصل سرد جشن می‌گرفتند. آن‌ها معتقد بودند که در شب یلدا که پایان فصل پاییز و آغاز فصل زمستان است، قدرت روشنایی بر تاریکی پیروز می‌شود. ایرانیان این شب بزرگ را خرم روز (روز برابری انسان‌‌ها) نامیدند. اما این موضوع کم کم جای خود را به فصل بهار داد و ایرانیان، تقویم سال نو را جایگزین فصل زمستان کردند. با این حال، ریشه جشن کریسمس یا آغاز سال نو میلادی برگرفته از فرهنگ ابتدایی ایرانیان در دوران باستان است.
- در شب یلدا، جنگ، دعوا و حتی کشتن و شکار حیوانات ممنوع بود.
- واژه یلدا به معنی تولد، برگرفته از زبان سریانی است.
- ایرانیان معتقد بودند که روز پس از شب یلدا، روز تولد خورشید است.
- ایرانیان معتقد بودند که فصل سرما، فصل خشکی طبیعت نیست، بلکه فصل تولد دوباره خوشید، آب و حیات است.
- شب یلدا در کشورهای ایران، افغانستان، ازبکستان، تاجیکستان و … جشن گرفته می‌شود.
- ایرانیان معتقد بودند که پس از شب یلدا و در فصل زمستان، روزها به تدریج طولانی‌تر می‌شود. همین تغییر نزد اقوام ایرانی به معنی پیروزی نور بر تاریکی است.
مشخصات رنگ قرمز؛ رنگ شب یلدا
۱- قرمز رنگ عشق و خوشبختی است
- قرمز همچون طولانی‌ترین شب سال، بلندترین طول موج را در بین تمام رنگ‌ها دارد.
- رنگ قرمز، نماد عمل و اراده است.
- قرمز تماما در مورد قدرت و نیازهای بدنی است.
- قرمز رنگی است که انرژی می‌دهد و به عمل دعوت می‌کند.
- قرمز به عنوان یک رنگ گرم، محرک، هیجان‌انگیز و با اراده است.
- این رنگ اشتها را افزایش می‌دهد.
- قرمز متابولیسم را سرعت می‌بخشد.
- قرمز خالص نشان‌دهنده احساسات شدید و روحی پرانرژی است که از خطر، فداکاری و خشم تا اشتیاق و عشق را شامل می‌شود.
- قرمز تیره عمل متفکرانه، پیچیدگی، نشاط، جدیت و مسئولیت است.
- این رنگ محرک، پرانرژی است و نیازهای فیزیکی ما را افزایش می دهد، اما همچنین یک رنگ دراماتیک است.
۲- رنگ قرمز در فرهنگ‌های مختلف
- در چین، قرمز به معنای شانس و سعادت است.
- در ژاپن قرمز نماد خوشبختی و خوش‌شانسی است.
- در هند، قرمز نشان‌دهنده خوشبختی، رفاه، عشق و پاکی است.
- در هند، پاکستان، ویتنام، کره جنوبی، سنگاپور، سودان جنوبی و بسیاری از مناطق چین، رایج است که عروس در روز عروسی لباس قرمز و گاهی اوقات دستبند قرمز می‌پوشد.
- در مصر باستان رنگ زندگی و پیروزی است.
- در برزیل قرمز را رنگ شور می‌دانند.
- در اساطیر یونان، گل رز قرمز نماد چرخه رشد و زوال، و همچنین برای عشق بود و قرابت.
- در ایالات متحده، قرمز همراه با سفید و آبی به معنای میهن‌پرستی و افتخار در کشور است.
- در کشورهای غربی، ترکیب قرمز و سبز نماد کریسمس است.
- رنگ قرمز در کتاب‌های مقدس به معنای زندگی، خون، گناه، گوشت و خاکی است.
۳- معنی روانشناسی رنگ قرمز
- این رنگ یک رنگ احساسی است که توجه را به خود جلب می‌کند و از ما می‌خواهد که نیازهای فیزیکی و اراده خود را برای بقا در نظر بگیریم.
- رنگ قرمز به عنوان اولین رنگ رنگین‌کمان، به عنوان روح پیشرو با ویژگی‌های رهبری درنظر گرفته می‌شود.
- بیشتر تصاویری که عشق پرشور را نشان می‌دهند، قرمز رنگ هستند: انار و هندوانه به عنوان نمادهای اصلی شب یلدا.
- استفاده از رنگ قرمز بر روی پس‌زمینه خنثی، توجه را به یک عنصر جلب می‌کند. همچنین این نوع رنگ محرک قوی برای ایجاد تصمیم‌گیری سریع در افراد است.
- قرمز به دلیل شخصیت پرانرژی و فعال، با ورزش مرتبط است.
- مطالعات نشان داده است که ورزشکارانی که در ورزش‌های رزمی پیراهن قرمز می‌پوشند، نسبت به ورزشکارانی که پیراهن آبی می‌پوشند شانس بیشتری برای برنده شدن دارند.
- قرمز همچنین به کسانی که خجالتی هستند یا فاقد اراده هستند، اعتماد به نفس می‌دهد.
- از این نوع رنگ برای افراد مبتلا به کم خونی در جلسات رنگ درمانی استفاده می‌شود.
- عاشقان رنگ قرمز مشتاق زندگی هستند.
۴- رایج‌ترین موارد استفاده از رنگ قرمز
- رنگ قرمز یکی از پرکاربردترین رنگ‌ها برای در ورودی، فرش و انباری است.
- رنگ انواع میوه‌ها همچون انار، سیب، خرمالو، هندوانه و … است.
- حدود ۷۰ درصد از تمام پرچم‌های ملی کشورها قرمز رنگ هستند.
- تقریبا ۳۰ درصد از ۱۰۰ برند برتر جهان از رنگ قرمز در لوگوی خود استفاده می‌کنند.
- در دنیای برندسازی، رنگ قرمز اغلب برای تبلیغ بازی‌ها، اتومبیل‌ها، محصولات مرتبط با ورزش و نوشیدنی‌های انرژی‌زا استفاده می‌شود.
- سنگ زینتی به رنگ قرمز است.
نمادهای شب یلدا
۱- انار
- نماد باروری (دانه‌های انار) و نعمت است
- نماد زایش است
- نماد شادی و خورشید است
- جایگاه مقدس نزد ادیان مختلف دارد
- یکی از درختان بهشتی است
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- سرشار از ویتامین سی و آنتی اکسیدان
- مقاوم در برابر سرماخوردگی
۲- هندوانه
- هندوانه یک میوه قرمز رنگ تابستانی است
- نشان‌هنده خورشید است
- نماد گرمای تابستان است
- نماد آبادانی و عشق
- نماد صلح و آرامش
- رفع عطش
- حفظ سلامتی قلب
۳- سیب قرمز
- دارای ویتامین، پتاسیم و قند است
- دارای پوستی به رنگ قرمز است
- ذخیره‌سازی انرژی در بدن
- درمان کم خونی (بالا رفتن هموگلوبین خون)
- تقویت قدرت بینایی
- جلوگیری از ابتلا به بیماری سرطان
- کاهش کلسترول خون
- حفظ سلامت قلب
۴- خرمالو
- در اواخر پاییز به بار می‌نشیند
- در یونان باستان، به عنوان میوه الهی شهرت داشت
- رنگ خرمالو شامل زرد ، نارنجی و قرمز است
- دارای مواد مغذی معدنی (ویتامین ث، آهن و …)
- کلسترول و فشار خون را کاهش می‌دهد
- کاهش چربی خون
- آبرسان پوست
- مقاوم‌سازی قلب و پیشگیری از سرطان
- ضد تومور، بواسیر، یبوست و کبد چرب
۵- پسته
- میوه بومی ایرانی
- مناسب برای فشار خون
- بهبود عملکرد مغز و حافظه
- سلامت چشم، کنترل وزن و مقاوم در برابر دیابت
۶- زردآلو خشک
- در دوران پیش از تاریخ هم کشت می‌شد
- دارای ویتامین آ
- مناسب برای سلامتی چشم، مو، پوست و دهان
۷- سنجد قرمز
- علاوه بر استفاده در شب یلدا، به عنوان یکی از نمادهای اصلی سفره هفت سین در مراسم نوروز شناخته می‌شود
- نماد فرزانگی و زایش
- ضد درد و التهاب
- تقویت‌کننده حافظه
- نماد خردمندی
- استعاره از سنجیده عمل کردن
- مقاوم‌سازی استخوان‌ها
۸- گردو
- میوه بومی ایران
- در شب یلدا، بزرگان گردو را پوست کرده و پیشگویی می‌کردند
- دارای مواد مغذی شامل پروتئین، فیبر، ویتامین، فیبر، آنتی اکسیدان و مواد معدنی
- مناسب برای جلوگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی
۹- خورش فسنجان
- غذای اصلی شب یلدا
- متعلق به سواحل دریای خزر (مازندران)
- شامل خورش انار و گردو با مرغ
- این غذا را معمولا با گوشت مرغ، اردک یا کوفته درست می‌کنند
۱۰- شاهنامه‌خوانی
- یکی از رسم‌های اصلی شب یلدا
- اجرای سازوآواز همراه با شاهنامه خوانی در شب یلدا
۱۱- حافظ‌خوانی
- گرفتن فال حافظ
- اجرای موسیقی به همراه اشعار حافظ
۱۲- رقص و موسیقی
- اجرای رقص‌های محلی و ایرانی
- استفاده از تار و تنبک یا دف در شب یلدا
- اجرای آواز و تصنیف‌های ایرانی (مثل امشب شبِ مهتابِ…)
۱۳- درخت سرو
- به عنوان نماد قدرت در برابر تاریکی و سرما شناخته می‌شود
- درخت مقدس در ایران باستان
- درختی که همیشه و در همه فصول سال سبز است
- نماد آزادگی و پایداری است
- نماد درستی است
- در مقابل سرما و گرما مقاوم است و به زندگی خود ادامه می‌دهد
۱۴- آتش
- نشستن دور آتش و برگزاری آیین شب یلدا
- نشستن زیر کرسی و برگزاری آیین شب یلدا
- نشستن دور بخاری و برگزاری آیین شب یلدا
- آتش نماد خورشید است
- آتش نیروهای شر را دور و پاکی را نصیب انسان می‌کند
نماد شب چله در فرهنگ‌های مختلف
۱- قاره آمریکا
- کشورهایی مثل بولیوی، پرو و اکوادور، مراسم‌‌های مشترکی در شب چله انجام می‌دهند
- اینتی رایمی جشن مذهبی باستانی اینکاها است که طی آن اینکاها خدای اینتی یا خورشید را می‌پرستیدند
۲- قاره آسیا
- در کشورهایی مثل ژاپن، چینی، کره جنوبی، فیلیپین، تایلند و ویتنام، شب چله با جشن دونگجی آغاز می‌شود. خانواده‌ها در این روز به خصوص، غذایی به نام تانگ یوان و کوفته برنجی میل می‌کند؛ غذاهایی که نماد همبستگی خانواده در فرهنگ‌های آسیای شرقی است
- در کره جنوبی، یک غذای سنتی با برنج و لوبیا قرمز درست می‌کنند. پاشیدن مایع مخصوص در اطراف خانه برای دور کردن ارواح و نیروهای شیطانی اطراف خود را از بین ببرند
- گرفتن حمام میوه توسط ژاپنی ها همچنین در این روز
۳- قاره آفریقا
- پوشیدن لباس‌های عجیب و غریب مانند سر گاو، اسب، شیاطین و فرشتگان در قاره آفریقا
- اجرای موسیقی و آواز
ست رنگ برای اتاق پذیرایی در شب یلدا
۱- قرمز خالص
- الهام گرفته از رنگ انار در شب یلدا
- ایجاد شور و عشق در محیط اتاق پذیرایی
۲- رنگ قرمز در کنار رنگ سبز و مشکی
- الهام گرفته از رنگ هندوانه مخصوص شب یلدا
- مناسب برای محیط اتاق پذیرایی در فصل پاییز و زمستان
۳- رنگ‌های گرم در کنار رنگ‌های سرد
- ایجاد تعادل در محیط
- تضاد رنگی با رنگ‌های گرم
گل‌های مخصوص شب یلدا؛ رنگ‌ها و نمادها
۱- گل آلسترومریا
- آلسترومریاها در خاک مرطوب، با زهکشی خوب و بسیار حاصلخیز در زیر نور کامل آفتاب و یا در سایه کمی و جزئی بهتر شکوفا می شوند
۲- گل آمارانتوس
- گلی با ظاهری غیرعادی که در تابستان و پاییز به رنگ قرمز زرشکی شکوفا می‌شود
۳- گل آماریلیس
- این گل بزرگ و مخملی با رنگی پررنگ و قرمز خونی است
۴- گل شقایق
- گل شقایق علی‌رغم اینکه عمر طولانی ندارند ولی به دلیل ظاهر درخشان، که به راحتی قابل کشت هستند
۵- گل آنتوریوم
- اگر در شرایط مطلوب نگهداری شود، در تمام طول سال شکوفه خواهد داد
۶- گل آرمریا
- به راحتی در خاک خشک کشت می‌شود
۷- گل بگونیا
- این گل کاملا شبیه میخک است
۸- گل داودی
- یک گل پاییزی زیبا است
۹- گل آماریلیس
- آماریلیس‌ها به دلیل شکل شیپوری خود دارای سر گل‌های بزرگ و به دو شکل تک و دوتایی هستند.
۱۰- گل لاله
- این گل معمولا گلهایی با رنگ روشن با شکل فنجانی ساده هستند که روی ساقه سبز رنگ رشد می‌کنند
۱۱- گل پنتاس
- یکی از بهترین گل ها برای جذب پروانه‌ها هستند
۱۲- گل آفتابگردان قرمز
- گل‌های آفتابگردان قرمز دارای صورت‌های گلی بزرگ و گل‌دار شبیه به همتایان زرد خود هستند
جمع‌بندی
در این مقاله سعی کردیم تا به آیین شب یلدا؛ رنگ‌ها و نمادهای آن بپردازیم. شب یلدا یکی از مهم‌ترین آیین‌های باستانی ایرانی است که همزمان با غروب خورشید به تاریخ ۳۰ آذرماه آغاز و تا طلوع خورشید روز اول دی ماه ادامه پیدا می‌کند. خوردن میوه شامل انار و هندوانه در کنار صرف شیرینی، شاهنامه‌خوانی، گرفتن فال حافظ ، رقص و موسیقی، از مهم‌ترین نمادهای شب یلدا به حساب می‌آید. رنگ قرمز به عنوان رنگ شب یلدا شناخته می‌شود که نماد عشق، انرژی و پیروزی نور بر تاریکی است. در صورت کسب اطلاعات بیشتر درباره رنگ شب یلدا و نمادهای آن، با کارشناسان فروشگاه رنگ، چسب و ابزار مینیاتور تماس بگیرید.
سوالات متداول
شب یلدا چه نمادهایی دارد؟
میوه (انار، هندوانه)، آجیل، گل، شاهنامه‌خوانی، حافظ‌خوانی، آتش، رقص و موسیقی، درخت سرو.
مهم‌ترین رنگ شب یلدا کدام است؟
رنگ قرمز به عنوان مهم‌ترین رنگ شب یلدا شناخته می‌شود. علاوه بر رنگ قرمز، رنگ سبز، زرد، قهوه‌ای و نارنجی، از دیگر رنگ‌های شب یلدا به حساب می‌آید.
انواع گل‌های قرمز رنگ که برای مراسم شب یلدا مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
گل آلسترومریا، گل آمارانتوس، گل آماریلیس، گل شقایق، گل آنتوریوم، گل آرمریا، گل بگونیا، گل داودی، گل آماریلیس، گل لاله، گل پنتاس و گل آفتابگردان قرمز.
مهم‌ترین ویژگی رنگ قرمز به عنوان رنگ شب یلدا کدام است؟
رنگ قرمز همچون طولانی‌ترین شب سال (شب یلدا)، دارای طولانی‌ترین طول موج در بین تمام رنگ‌های دارد.
آیین شب یلدا در چه تاریخی برگزار می‌شود؟
شب یلدا همزمان با غروب خورشید به تاریخ ۳۰ آذرماه آغاز و تا طلوع خورشید روز اول دی ماه ادامه پیدا می‌کند.