آموزش گام به گام رنگ‌آمیزی با شاپان
رنگ‌آمیزی با شاپان، یکی از روش‌های آسان، کاربردی و مقرون‌به‌صرفه است که بدون نیاز به تخصص خاص، می‌توانید آن را برای سطوحی مثل چوب و سفال انجام دهید. شاپان به عنوان یکی از مشتقات نفتی، پس از ترکیب با بنزین یا تینر، می‌تواند بر روی سطح چوب اعمال شود. در صورتی که قصد دارید وسایل چوبی یا سفالی خانه خود را با شاپان رنگ‌آمیزی نمایید، حتما این مقاله را تا پایان دنبال کنید. در این مقاله قصد داریم تا به آموزش گام به گام رنگ‌آمیزی با شاپان بپردازیم. برای خواندن ادامه مطلب، مجله مینیاتور را دنبال کنید.
معرفی رنگ‌آمیزی با شاپان به زبان ساده
- یک نوع آستر بر پایه حلال نفتی است که رنگ چوب خام را تغییر می‌دهد.
- نوع جنس شاپان از قیر تصفیه شده روغنی است.
- شاپان در دو نوع قهوه‌ای و مشکی تولید و عرضه می‌شود.
- عملیات پتینه‌کاری به وسیله شاپان نیز انجام می‌شود.
- حلال این محصول در نفت، تینر روغنی، گازوئیل و بنزین حل می‌شود.
- بهترین حلال این محصول، بنزین است.
- نسبت اختلاط شاپان و بنزین برابر است. یعنی اگر مقدار شاپان نیم لیتر بود، مقدار بنزین هم می‌تواند نیم لیتر باشد.
- در انواع سطوح چوبی و سفالی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزایا و معایب رنگ‌آمیزی با شاپان
- سطح چوب را یکنواخت می‌کند.
- جذب کامل به چوب و بدون ایجاد لایه در سطح چوب
- شاپان تنها به عنوان یک آستر برای چوب شناخته می‌شود و خاصیت محافظتی ندارد.
- قیمت مقرون‌به‌صرفه
- دسترسی و اجرای آسان
- عدم نیاز به تجهیزات خاص
- با رنگ‌های روغنی قابل ترکیب است
- مورد استفاده در انواع چوب مانند راش، بلوط، روسی و …
- سازگار با محیط زیست نیست
- در برخی موارد به علت استفاده از مشتقات نفتی، می‌تواند سرطان‌زا باشد
وسایل مورد نیاز برای رنگ‌آمیزی با شاپان
- رنگ شاپان
- بنزین، تینر، گازوئیل یا نفت به عنوان حلال
- ظرف پلاستیکی با فلزی
- کاور رنگ
- قلم مو
- پنبه
- اسفنج
- پیستوله
- پارچه نخی بدون پرز
- سنباده ریز
- کاتر
- لیسه
- کاردک
- یک قطعه چوب همزن
- همزن برقی
آموزش گام به گام رنگ‌آمیزی با شاپان
۱- ابتدا رنگ شاپان خود را انتخاب کنید.
۲- اگر از شاپان مشکی استفاده کنید، رنگ نهایی چوب گردویی خواهد شد.
۳- اگر از شاپان قهوه‌ای استفاده کنید، رنگ نهایی چوب فندقی خواهد شد.
۴- پس از انتخاب نوع شاپان، از کاور رنگ برای پوشش سطح جهت جلوگیری از کثیف شدن آن استفاده کنید.
۵- وسایل لازم شامل شاپان، بنزین، ظرف و … را بر روی کاور رنگ قرار دهید.
۶- سعی کنید در محیط باز شاپان را بسازید؛ درغیر این صورت، نصب تهویه در محیط داخلی ضروری است.
۷- پیش از آغاز ساختن شاپان، ماسک، عینک و دستکش ایمنی بزنید.
۸- برای یکنواخت و صیقلی شدن سطح چوب، آن را سنباده ۳۲۰ بزنید و سپس تمیز کنید. برای تمیز کردن سطح چوب سنباده زده شده، از پارچه نخی استفاده کنید تا سطح چوب یکنواخت باقی بماند.
۹- در ابتدای درست کردن شاپان، به مقدار لازم، بنزین را در یک ظرف بریزید.
۱۰- پس از اینکه بنزین را در یک ظرف ریختید، رنگ شاپان به مرور به آن اضافه شود.
۱۱- ترکیب بنزین و شاپان را با همزن یا یک قطعه چوب هم بزنید.
۱۲- به وسیله پیستوله، قلم مو، اسفنج، پنبه یا پارچه نخی، ترکیب به دست آمده را بر روی چوب اعمال کنید.
۱۳- حین اعمال شاپان سعی کنید تمام سطح چوب به این رنگ آغشته شود.
۱۴- پس از اعمال شاپان، رنگ چوب تغییر می‌کند و پس از چند دقیقه به رنگ مورد نظر می‌رسد.
۱۵- چوب را به مدت ۲۴ ساعت اجازه دهید تا خشک شود، پس از آن لایه دوم شاپان را اعمال کنید. توصیه می‌شود برای رنگ‌آمیزی چوب، بین ۲ تا ۳ لایه شاپان بزنید.
۱۶- پس از این مرحله، برای تثبیت شاپان رنگ‌آمیزی شده بر روی چوب، از سیلر، کیلر یا وارنیش استفاده کنید.
۱۷- اگر به دنبال ایجاد فام‌های رنگی مختلف در حین ساخت شاپان هستید، توصیه می‌شود از رنگ‌های جوهری به ترکیب شاپان و بنزین اضافه کنید.
۱۸- مدت زمان اعمال شاپان پس از ترکیب با بنزین، کوتاه است. بنابراین سعی کنید به محض آماده شدن محلول، آن را بر روی چوب اعمال کنید؛ چراکه در صورت تاخیر، محلول به دست آمده سفت و غلیظ می‌شود. از این رو برای رقیق کردن محلول لازم است مقداری بنزین به آن اضافه کنید.
نکاتی درباره رنگ‌آمیزی با شاپان
۱- بنزین به دلیل اینکه زود تبخیر می‌شود، بهترین گزینه برای حلال شاپان است. چراکه بنزین برخلاف سایر حلال‌ها، سطح چوب را چرب نمی‌کند.
۲- اگر قصد رنگ‌آمیزی چوب را پس از رنگ‌آمیزی با شاپان دارید، از حلال‌هایی که دیر تبخیر می‌شوند (سطح چوب را چرب می‌کنند) مانند گازوئیل و نفت استفاده نکنید. چراکه چربی ایجاد شده در سطح چوب باعث می‌شود که چسبندگی رنگ و چوب صورت نگرفته و پوسته پوسته شود.
۳- اگر به دنبال ساختن یک رنگ شاپان روشن هستید، مقدار بنزین بیشتری به شاپان اضافه کنید.
۴- برای صیقلی کردن چوب پس از سنباده زدن و پیش از رنگ‌آمیزی با شاپان، به هیچ وجه از چسب چوب استفاده نکنید. چسب چوب مانع جذب شاپان به چوب می‌شود. در ضمن اگر در سطح چوب چسب چوب یا بتونه‌ای وجود دارد، باید پیش از اعمال شاپان به وسیله کاتر، لیسه یا کاردک برداشته شود.
۵- در صورتی که چوب مورد استفاده شما برای شاپان کاری نرم بود از تکرار سطحی که با شاپان رنگ‌آمیزی شده، اجتناب کنید؛ زیرا باعث می‌شود که آن سطح تیره‌تر گردد.
۶- اگر سطح چوب رنگ‌آمیزی شده با شاپان به حال خود رها شود، پس از مدتی رنگ آن محو خواهد شد. بنابراین برای جلوگیری از این کار، باید ابتدا سطح آن پس از اعمال شاپان، سیلر یا کیلر زده شود.
۷- اگر شاپان را به درستی اعمال کردید و همچنان چسبناک باقی ماند، ممکن است به دلیل هوای بارانی یا رطوبت زیاد باشد. چند روز دیگر به آن فرصت دهید تا بهبود یابد.
۸- در برخی موارد می‌توان از قیر پشت بام به جای ماده اصلی شاپان استفاده کرد.
۹- از صمغ درخت می‌توان به جای سیلر یا کیلر استفاده کرد.
۱۰- دقت کنید که از تجمع شاپان در گوشه چوب جلوگیری کند؛ زیرا باعث تیره‌تر شدن می‌شود.
جمع‌بندی
در این مقاله سعی کردیم تا به آموزش گام به گام رنگ‌آمیزی با شاپان بپردازیم. شاپان یک محصول فرعی از فراورده‌های نفتی است که سطح چوب یا سفال را رنگ‌آمیزی می‌کند. بهترین حلال مورد استفاده در این محصول، بنزین است؛ زیرا از چرب شدن سطح چوب پس از رنگ‌آمیزی با شاپان جلوگیری به عمل می‌آورد.
در صورتی که پس از اعمال شاپان بر روی سطح چوب، سیلر یا کیلر زده نشود، رنگ شاپان تبخیر و از بین خواهد رفت. در ضمن این محصول هیچگونه سازگاری با محیط زیست ندارد و برای استفاده از آن، حتما از ماسک، دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره هزینه رنگ‌آمیزی با شاپان و موارد جایگزین این محصول، با کارشناسان فروشگاه رنگ، چسب و ابزار مینیاتور تماس بگیرید.
سوالات متداول
بهترین حلال برای ساختن شاپان کدام است؟
بنزین. این حلال به دلیل سرعت بالای تبخیر، هیچگونه چربی بر روی سطح چوب باقی نمی‌گذارد.
چند لایه شاپان بر روی چوب زده می‌شود؟
در حالت ایده‌آل، طبق دستورالعمل‌های بیشتر سازنده، باید ۲۴ ساعت بین هر لایه صبر کنید. معمولا بین ۲ تا ۳ لایه اعمال می‌شود تا زمانی که سطح یکنواخت یا مات گردد.
آیا قبل از استفاده از شاپان باید سنباده زد؟
در صورتی که پرز چوب وجود داشته باشد، سطح آن را سنباده ۳۲۰ بزنید.
چرا پس از اعمال شاپان پس از ۲۴ ساعت، همچنان سطح چوب چسبناک است؟
اگر شاپان را به درستی اعمال کردید و همچنان چسبناک باقی ماند، ممکن است به دلیل هوای بارانی یا رطوبت زیاد باشد. چند روز دیگر به آن فرصت دهید تا بهبود یابد.
آیا رنگ‌آمیزی با شاپان سازگار با محیط زیست است؟
خیر. به دلیل استفاده از مشتقات نفتی به عنوان ماده اولیه آن، هیچ گونه سازگاری با محیط زیست ندارد.